Burcu Özkaya Günaydın
Maraş zelzelesinde çok büyük bir yıkım yaşayan ve neredeyse oturulacak konut kalmayan Hatay’da 500 bini aşkın kişi vilayet dışına çıkmak zorunda kaldı. Hataylılar genelde Mersin, Ankara, Antalya üzere kentleri tercih etti.
Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) açıkladığı bilgilere nazaran, Hatay genelinde 1 milyon 62 bin 40 kayıtlı seçmen bulunuyor. Birinci çeşitte kentte yaklaşık 800 bin kişi oy kullandı. Birinci çeşitte birden fazla depremzede oy vermek için günübirlik gelip gitti. Siyasi partiler de ikinci cins için seçmen getirme telaşında.
Depremzede seçmen, birinci cinste seçime uygun bir iştirak sağladı. Fakat tıpkı seçmen ikinci tıp için kaidelerini zorlayıp gelebilecek mi sorusunun yanıtı seçim gününde gizli.
CHP Defne İlçe Başkanı Akın Parlakyıldız, ikinci tıpta seçmenlerin getirilmesi için CHP Genel Merkezi ile koordineli çalışma içinde olduklarını söyledi. Birinci çeşitte gelen tüm seçmenin ikinci çeşit için de arandığını belirten Parlakyıldız, Hataylıların ikinci tıpta da gelip, oyunu kullanacağından emin.
MERSİN CHP: AFAD’A YÖNLENDİRİYORUZ
Çoğu Hataylının sarsıntıda sonra gittiği vilayetlerden biri de Mersin. CHP Mersin İl Başkanı Zafer Özbey, birinci cinste Hatay’a 2 bin seçmen getirdiklerini, bu seçimde de hepsinin tekrar Hatay’a gideceğini söyledi. Daha fazla kayıt alamadıklarını söyleyen Özbey, “Dün itibariyle kayıt için bize gelenleri kaymakamlığa, AFAD’a yönlendiriyoruz. Genel merkezimiz üzerinden bizim elimize ulaşan bir liste var. Bu listeye nazaran otobüslerimizi ayarladık. Mersin’den bize yeni müracaat da gelmedi zati. Bu çalışmayı tek başımıza da yapmadık, yöre dernekleriyle koordineli çalıştık” diye konuştu.
Seçime gelenlerin çoğunluğu, oyunu kullanıp, tıpkı gün geri dönmeyi istiyor. Seçmenlerin kalacak yer sorunu olmadığını, akrabalarında kaldığının altını çizen Özbey, “Seçmen şu an çok bilendi. ‘Bizi getirip-götürün kâfi sokakta da kalmaya razıyız’ diyor” sözlerini kullandı.
ANKARA SEÇMEN KAYDI ALMAYA DEVAM EDİYOR
Hataylıların gittiği vilayetlerden biri de Ankara. CHP Ankara Vilayet Yöneticisi Nurullah Ünsal da birinci çeşitte giden seçmenlerle irtibatta olduklarını, tek tek arayıp ulaştıklarını belirtti. Seçmen kayıt listelerini oluşturup, dün kapattıklarını, lakin gelen talep üzerine listeye ekleme yaptıklarını aktaran Ünsal, seçmenlerin bu seçimin kıymetinin şuurunda olduğunu, kendilerinin de mümkün olduğunca işleri kolaylaştırma gayretinde olduklarını vurguladı. Ünsal birinci cinste, Ankara’dan zelzele bölgesine 3 bin seçmen taşıdıklarını, bu seçim için daha fazla müracaat olduğunu söyledi.
Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi’nden (Yeşil ve Sol Parti) Hasan Işıklı, partinin birinci tıpta zelzele bölgesine 20 bin seçmen getirdiğini belirtti. Birinci çeşide katılan seçmen listesini tek tek aradıklarını, bu listeye yeni seçmenlerin de eklendiğini kaydeden Işıklı, ikinci çeşit için heyecanlı ve istekli olduklarını belirtti.
Türkiye İşçi Partisi MYK üyesi ve partinin sarsıntı koordinatörü Hakan Güneş, Muğla ve Antalya üzere kentlerin dışında, birinci çeşitte talep gelmeyen Konya üzere kentlerden arayan seçmenler olduğunu söyledi.
‘ÇOK KIZDIM, GİTMEYECEKTİM, VİCDANIM EL VERMEDİ’
Hatay’daki zelzelede meskeni yıkılan ve Kayseri’nin Talas ilçesine yerleşen Safiye Erişir, birinci cinste eşi ve 2 çocuğuyla araç kiralayarak, oy kullanmaya geldi. İkinci çeşit için kendi imkanlarıyla otobüs firmasından bilet aldıklarını söyleyen Erişir, seçim süreci yaşadıklarını şu sözlerle aktardı: “Ben depremzedeyim. Meskenim yıkıldı, enkazdan çıktım. Oğlumun beli sakatlandı, ameliyat oldu. Eşim birinci tıp vaktinde CHP Kayseri binasına gitti. Numaramızı aldılar, biz sizi ararız dediler aramadılar. Biz aradık telefonlara karşılık vermediler. 4 oy az mı? Yurtdışından kardeşim para gönderdi araç kiraladım oy kullanmaya gittim. 4 bin TL masrafım oldu. Çok kızdım, ikinci cinse gitmeyecektim sonra yeniden vicdanım el vermedi. CHP’den seçmenler için verdikleri numarayı aradım bize ‘Antep’ten otobüs var Kayseri’den yok’ dediler. Bilet parası istedik ona da ‘yok’ dediler. Mecbur kendi imkânımla bilet aldım. Pazar günü oyumuzu kullanıp, döneceğiz. Tüm depremzedeleri getiriyoruz diyorlardı, hani nerde getiriyorlar. Biz niçin ortada kaldık?”
‘ARAYACAĞIZ’ DİYORLAR ANCAK DÖNEN YOK’
Mersin’den kendi otomobiliyle oy kullanmaya gelecek olan Sevcan Rencüzoğlu ise birinci çeşitte da kendi aracıyla Hatay’a gittiği için ulaşım sorunu yaşamayanlardan. Etrafında birinci çeşitte partilerin kaldırdığı otobüsle oy kullanmaya gelenlerde sorun yaşayanlar olduğunu vurgulayan Rencüzoğlu, “Mersin’de yaşayan iki arkadaşım var. Birinci çeşitte partilerin ayarladığı otobüsle geldiler. Dönüşte sorun yaşadılar, ulaşamamışlar. Artık kendi gayretleriyle gelecekler. Tertipte meşakkat var. ‘arayacağız’ ‘döneceğiz’ diyorlar lakin dönmüyorlar” diye konuştu.
‘DEPREMZEDELER MADDİ, MANEVİ YORGUN’
Depremden sonra Hatay’ı terk etmeyerek, birinci bir ay kentte kalan, arama-kurtarma, yardım dağıtımı çalışmalarına katılan Ümit Ağır ise bir mühlet sonra Antalya’ya gidenlerden. Seçimin birinci tipine kendi aracıyla gelen Ağır, ikinci çeşit için ortada kalsa da gönlünün gelmekten yana olduğunu söyledi: “Benim için tekrar kente gelip o anları yaşamak çok güç. Ne psikolojim ne maddi imkanların buna müsait. Fiziki olarak yorgun hissediyorum. Beni ikinci çeşide getirecek şey seçimin değeri tabi. Dün Antalya’da bir Hataylı ile tanıştık. 75 Yıl Bulvarı’nda oturuyorlarmış, meskenleri yıkılmış. Antalya’da kardeşi ile işe başladıkları için oy kullanmaya gidemeyeceğini söyledi. Bu çeşit sebeplerden ötürü da gidemeyen olacaktır” dedi.
‘BİREYSEL ARACIYLA GELENLER DE ÖDEME ALACAK’
Kendi kişisel aracıyla oy kullanmaya gideceklerin durumu valiliğe bildirip, yakıt fiyatı alabildiğini belirten Ağır, “Depremzedeler bulundukları ilin valiliğine gidiyor. Hangi ile hangi araçla gideceğini, araçta kaç kişi olacağını yazdırıyor. Burada sisteme giriyorlar. Sonra Hatay’da hangi ilçeye gidiyorsan oranın kaymakamına gidip, ‘Ben geldim’ diyerek ödemeyi talep ediyorsunuz. Ben de bu sisteme müracaat yapacağım. Bu sistemi beşerler bilmiyor, özel aracıyla gidenlere davet yapmış olayım” dedi.
Birinci cinste seçmen getiren AFAD, ikinci cinste da yeniden geliş-gidişte seçmenlere dayanak olacak. Partiler direkt ulaşım sağlarken AFAD, rastgele bir otobüs firmasıyla gelen seçmenin aldığı biletin fiyatını daha sonra o bireye ödüyor.