İsrail, komşusu Lübnan’ı günlerce bombalamasının ve Hizbullah’a yönelik ataklar gerçekleştirmesinin akabinde artık de Lübnan’a kara harekâtı başlattı. Bu türlü bir hücum birinci kere gerçekleşmiyor ve evvelki akınlar net bir sonuç ortaya çıkarmadı.
Peki daha evvelki İsrail işgallerinde neler yaşandı?
1978: BİRİNCİ İŞGAL
İsrail devletinin 1948’te kurulmasından sonra Lübnan, Filistinli mültecilerin sığındığı birinci adres oldu. Lübnan’a sığınan mülteciler ortasında Filistin Kurtuluş Örgütü’nün üyeleri de vardı. FKÖ üyeleri ile İsrail güçleri ortasında çıkan çatışmalar sonrası İsrail birinci kere 1978’de Lübnan’ı işgal etti.
Fotoğraf: IDF
İsrail güçleri Lübnan’ın güneyine girdi ve iki ay sonra çekildi. Komşu Lübnan’da bir tampon bölge oluşturdular ve 2000 yılına kadar orada kaldılar. Bu birinci işgalde Lübnan’da 2000 savaşçı ve sivil öldü. İsrail tarafında ise 18 asker hayatını kaybetti.
Fotoğraf: IDF
1982: EN BÜYÜK İŞGAL
İsrail’in Lübnan’daki en büyük operasyonu 1982’de Lübnan İç Savaşı sırasında gerçekleşti. Binlerce İsrail askeri yüzlerce tank ve zırhlı araç eşliğinde sonu geçti.
Fotoğraf: AFP
İsrail güçleri birden fazla cepheden atak etti ve bir hafta içinde başşehir Beyrut’un dış mahallelerine ulaştı.
Saldırı sırasında İsrail birlikleri yeniden Filistinli mültecileri katletti.
İsrail tankları Beyrut sokaklarında. Eylül 1982/AP
İsrail üç ay sonra geri çekilerek Lübnan içinde bir tampon bölge oluşturdu. Lübnan tarafında, çoğunluğu sivil olmak üzere yaklaşık 20.000 kişi öldürüldü. İsrail tarafında ise 654 asker öldü.
Filistin lideri Yaser Arafat Batı Beyrut’ta İsrail saldırısının hasarını inceliyor. 1982/AP
1996: YENİ BİR DÜŞMAN
İsrail’in 1982’deki işgali Filistin Kurtuluş Örgütü’nün ülkeden ayrılmasıyla sonuçlandı, FKÖ merkezini Lübnan’dan Tunus’a taşıdı. Lakin bunun akabinde Hizbullah kuruldu.
Fotoğraf: IDF
İsrail güçleri Nisan 1996’da kümenin roket akınlarına karşılık olarak birinci defa Hizbullah’a karşı harekete geçti. Hücumlar, iki haftadan biraz fazla sürdü. Tekrar siviller acı çekti, Lübnan tarafında 13 Hizbullah üyesi ve 250’ye kadar sivil öldürüldü. İsrail hiçbir kayıp vermedi.
Fotoğraf: AFP
İsrail ve Hizbullah karşılıklı akınlara devam etti. Hizbullah İsrail’e roket atakları düzenlerken, İsrail ordusu bombardımanda bulundu.
2006: 34 GÜN SÜREN SAVAŞ
2006 yılının Haziran ayında Hizbullah hududun ötesindeki İsrail kasabalarını topçu ateşine tutmanın yanı sıra, sonu geçti, sekiz İsrail askerini öldürdü ve ikisini rehin aldı.
Fotoğraf: AFP
İsrail ise büyük hava hücumları ve topçu ateşi ile Lübnan’ın genelini amaç aldı, hava ve deniz ablukası uyguladı, Lübnan’ın güneyine de karadan müdahale etti.
Savaş 34 gün sürdü ve ateşkesle sonuçlandı.
Lübnan’da 1191 kişi öldü, birden fazla sivildi. İsrail tarafında ise 121 asker ve 44 sivil öldü.
Fotoğraf: AP
BU DEFA NE OLACAK? UZMANLAR NE DİYOR?
BBC’nin Milletlerarası Haberler Editörü Jeremy Bowen’a nazaran İsrail’in Hizbullah’a karşı taarruzları iki ülke ortasındaki dengeyi şimdilik değiştirdi.
İsrailli askeri uzman Yoav Stern BBC’ye yaptığı açıklamada, 1982’deki üzere topyekun bir işgal değil, 2006’daki üzere hudutlu bir işgalin kelam konusu olacağını söyledi.
ÇABUK ÇEKİLME İHTİMALİ VAR
Stern ayrıyeten, Hizbullah’ın uzun müddettir Lübnan’ın güneyindeki kasabalarda konuşlu olduğunu ve bu durumun da İsrail’in bu kasabaları işgal ettikten sonra acilen çekilme ihtimalini önlediğini söylüyor fakat Lübnan’daki senaryo çok daha şiddetli olabilir.
HİZBULLAH HAMAS DEĞİL
Avustralya Ulusal Üniversitesi’nden Profesör Amin Saikal “Hizbullah Hamas değil. Hasar aldı fakat çok uygun silahlanmış ve stratejik olarak konuşlanmış durumda” diyor.
“Hizbullah, İsrail işgaline karşı sonsuz bir direniş gösterebilir. Bu da İsrail için büyük insan ve gereç kaybı manasına gelebilir.”
Jeremy Bowen ise İsrail’in hala Gazze’deki hücumlarının esas emellerinden birini gerçekleştiremediğine dikkat çekiyor.
“Hizbullah’ın Güney Lübnan’da büyük bir tüneller ağı ve tesisleri var. Gazze’ye girdiklerinde gayelerinden biri Hamas’ın tünel ağını yok etmekti ve bir yıl sonra bunu hala başaramadılar.”