Özge Doğar’ın sekizinci kitabı ‘Renkli Çiçeklerim Var’, TersKule Yayınları tarafından yayımlandı. Kitap, birebir toprağın göğsünde apayrı renklerde açan bayanların kıssalarını Çiçekçi Pembe’nin hayallerinde buluşturuyor.
Özge Doğar ile 13 hikayenin yer aldığı ‘Renkli Çiçeklerim Var’ı konuştuk.
Öykülerinizi okurken Özdemir Asaf’ın çok sevdiğim bir şiiri yankılandı kulaklarımda: Çiçek Senfonisi. “Çiçeklerin akşamlarını/ Akşamların çiçekleri/Aydınlatır..” dizelerinden yola çıkarsak Özge Doğar’ın akşamlarını hangi ışık aydınlatıyor, hikayelerini hangi çiçekler renklendiriyor?
Öykülerimi, içimizde yaşayan umudun, aşkın, hasretin, barışın ve kardeşliğin çiçekleri aydınlatıyor. Bizler bunları kavram olarak biliyor ama artık yaşamıyoruz. Hayat yoğunluğu denen şey birbirimizi ve içimizde yeşeren çiçekleri görmememize neden oluyor. Bazen de kibirliliğimize yenik düşüyoruz. Sistem bir taraftan birbirimizden uzaklaştırdı, bir taraftan iş akdiyle birbirimize bağladı. İçimizdeki çiçekler rengarenk, çeşit çeşit biz yalnızca gözlerimizi bağlayarak yaşıyoruz.
‘GÜZEL BİR DÜNYADA YAŞAMAYA LAYIĞIZ’
Öykülere geçmeden çabucak evvel “Çiçekçi Kadın”ın bir seslenişiyle başlıyor seyahatimiz. Yalnızca çiçeklerini değil hayallerini de uzatan bir çiçekçi. Kitapta yer alan hikayelerden bağımsız olarak biraz da işini sevmekle, bulunduğu yeri güzelleştirme uğraşıyla ilgili bir bakış açısı var. Günümüzde bu türlü insanların sayısı azalıyor mu sizce? Dünya, bayanların eli değdikçe bayan emeği karşılığını buldukça hem kitaplarda hem de gerçek ömürde daha hoş bir yer haline geliyor…
Kendimize verdiğimiz kıymetle ilgili olduğunu düşünüyorum. Bizler hoş bir dünyada yaşamaya layığız. Buna değeriz, bunun için de dünyayı ve etrafımızı güzelleştirmemiz gerekir. Bütün günümüz çalışma ofislerimizde geçiyor ya da bir alanın içerisinde sağlıklı, hoşluklarla dolu sevinçli bir atmosferi hak ediyoruz. Tabiat bizimle aslında konuşuyor, benden vazgeçme, diyor. Vazgeçersen sıhhatsiz, bakımsız ve kirli bir dünyan olacak. Kar hırsı, insanların gözlerini kör ederken, bunları söyleyenlere düşmanca bir tutum takınılıyor. Çok klasik bir kelam var ya herkes kapısının önüne temizlese dünya tertemiz olur, diye. Lakin ben temizlemenin ötesinde bir şey istiyorum hikayelerimde. Yalnızca pak olması yetmez bahçenin, bahçe olabilmesi için rengarenk çiçekler de gerek.
Renkli Çiçeklerim Var, Özge Doğar, 88 syf.,Ters Kule Yayınları, 2024.
İlk hikayeniz Pembe’nin kendi kıssasıyla başlıyor ve okuru kendi dünyasına alarak burada kalın, size daha ne kıssalar anlatacağım diyor adeta. Tıpkı postallar altında dağılıp ezilen karanfillerin, papatyaların, nergislerin, güllerin artan kokuları, rayihaları üzere… Bu manada ezilmek, birebir vakitte yine filizlenmenin, tekrar umutlanmanın başladığı noktadır diyebilir miyiz?
Kırıldığımız yerden filizleniriz yoksa çürür gideriz. Vücudumuz, yaralarımızı ve hastalıklarımızı düzgünleştirmek için uğraşır, didinir. Başaramazsa yenik düşer. Ruhumuz da acılarımızı dindirmek için uğraşır. Hayatımızı devam ettirebilmek için pedal çevirmeliyiz bisiklette olduğu üzere. Bu içimizdeki çiçeğin yeşermesi için de geçerli. Bence aksiyonla, hareketlilikle, uğraşla güzelleşiyor insan. Yoksa ömür devam etmez. Dünya daima hareketlilik içerinde olmasaydı canlılar yaşayamazdı.
‘SEVGİNİN HOR GÖRÜLDÜĞÜ BİR DÜNYADA ANTİDEPRESAN SATIŞLARI ARTIYOR’
“Yalancı Yeni Dünya” ve “Yapay Zeka” isimli hikayeleriniz bilim kurgu, hatta fantastik öğeler barındırırken günümüzün gerçeklerinden ayrılmak bir yana bu gerçeklerin daha güzel anlaşılmasını sağlıyor. Bilhassa yapay zekanın hayatlarımıza süratle ve denetimsizce girmeye başlaması bir müellif hassasiyeti taşıyan Özge Doğar’ı endişelendiriyor mu? Renkli çiçeklerimizin, düşlerimizin, omurlarımızın yerini renkli hapların aldığı ruhsuz bir yeni dünyaya ne kadar uzaklıktayız?
Kontrolsüzce ilerleyen ve kullanılan yapay zekanın neredeyse her alanda kullanılması bir taraftan bayanlara, çocuklara ve hayvanlara yapılan şiddetlerin, tacizlerin ve cinsel atakların artarak devam ediyor olması, bende nereye gidiyoruz hissi ve korkusu yaratıyor. Sevginin hor görüldüğü, hatta duygusal insanların küçümsendiği bir dünyada antidepresan satışları artıyor. Demek ki duygusal dünyalarımızda yolunda gitmeyen bir şey var. Sevginin, aşık olan insanların büyüklüğüne inanan biri olarak da bende dehşet yaratıyor. Bu çocuklarımızla bağlantılarımıza de yansıyor. Birbirini sevmekten vazgeçmiş çiftler çocuklarına ne kadar dürüst davranabilirler? Çocukları da hakikaten seviyor muyuz yoksa sevmek onların muvaffakiyet dünyasının artıracağını düşündüğümüz için mi bu bir mecburilik oluyor? Yoksa milyonlarca aile çocuklarını yarış atı üzere imtihanlara hazırlarlar mıydı, bilemiyorum.
Toplum baskısının beden bulmuş hali olan “Bekarlık Hakkım Engellenemez” isimli hikayeniz yeterli bir kara mizah örneği. Gülümsetirken ruhlarımızın baskılanan yerlerini acıtacak cinsten. Tekrar bu hikaye çerçevesinde kıymetlendirecek olursak toplum baskısını, toplumun güzel yahut makus deneyimlerle oluşmuş geleneklerini, bakış açısını maddelerle çözebilmek pek mümkün olmayacağına nazaran sizce ne yapmalı, nereden başlamalı, aynayı kim, nereye tutmalı ?
Evlenmek bir zorunlukmuş üzere, yaşamsal bir işlevmiş üzere bizlerin önüne konulup duruluyor. Halbuki bu bir mecburilik değil. Evlilik, mecburiliği olan bir kurum değil. Bayanlar için doğum da tıpkı halde. Herkes evlenmeli ya da çocukları olmalı diye bir şey yok. Hatta bence kimi beşerler ne evlenmeli ne çocuk büyütmeli. Biz kendimizi nasıl görmek istiyoruz? Başarabildiklerimiz olduğu üzere başaramadığımız şeyler de elbette olacak. Kendimizle yüzleşip o denli yol almalıyız.
Çiçekci Bayan, yani Pembe, heybesindeki renkli çiçeklerle sokağın tam merkezinde. Betonlaşan kentlerde mekanikleşen insanların ortasında adeta nostaljik bir motif haline dönüşüyor. Bir yerlerde unuttuğumuz hisleri tekrar hatırlamamızı, üzerine basarak geçip gittiğimiz oburlarının acılarını görmemizi sağlıyor. Düştüğümüz yerde elimizden tutup kaldırarak bir demet umut uzatıyor. Sokağın merkezindeki Pembe’nin önünden akıp geçenler de tekrar birebir sokağın insanları. Meskenine ekmek götürme gayreti veren de var, hayata boş veren de; sevgi arayan da var hak arayan da… Pembe’nin hayat çabası ile bugünün bayan çabası ortasında ince bir köprü var üzere. Bu köprüye, köprüyü inşa edenlere, köprüden geçenlere neler söylemek istersiniz?
Hepimiz aslında birebiriz, bir çabanın içindeyiz. Yalnızca öteki öbür yerlerden yürüyerek geldik çıktık çiçekçi Pembe’nin sokağına. Hepimiz hakkımızı ve emeğimizi istiyoruz. Yeterli bir ömür istiyoruz zira biz düzgün hayatları hak ediyoruz.